Январь ойида ўзбекистонликлар орасида кўчмас мулк сотиб олишга талаб ошди. Шу билан бирга, иккиламчи бозорда уй-жой нархи 1%га кўтарилди.

Январь ойида 18 мингта кўчмас мулк олди-сотди битимлари рўйхатга олинди, бу 2022 йил декабрь ойига нисбатан 19,7%га кўпдир.

Энг юқори ўсиш суръатлари Қорақалпоғистон Республикасида – 3 баравар, Наманган – 78,3% ва Сирдарё – 68% вилоятларида қайд этилди.

2022 йил январь ойига нисбатан уй-жой олди-сотди шартномларининг сони 2,7%га ошди.

1-расм. Кўчмас мулк бўйича расмийлаштирилган олди-сотди шартномалари сонининг ўзгариши, 2018-2023 йиллар

Мутахассисларнинг таъкидлашича, кўчмас мулк бозорини қўллаб-қувватлашнинг асосий воситаси имтиёзли ва субсидияланган ипотека кредитлари, шунингдек, давлат дастурларини рағбатлантиришга эътибор қаратилмоқда. Хусусан, Президент Шавкат Мирзиёев ўтган йилнинг декабрь ойида эҳтиёжманд ёш оилалар учун "Менинг биринчи уйим" ипотека дастури мақбул шартлар асосида ишга туширилганини маълум қилган эди. Дастур Тошкент вилоятидан бошланади.

Марказий банк прогнозига кўра, ипотека кредитлашнинг юқори ставкалари 2023 йилда Ўзбекистонда кўчмас мулк бозори ўсишининг асосий омили бўлади.

2022 йил якунларига кўра, банклар томонидан аҳолига берилган ипотека кредитлари ҳажми 1,5 бараварга – 9,8 трлн. сўмдан 14,4 трлн. сўмга ошди. Шу билан бирга, бирламчи ва иккиламчи бозорларнинг ўсиши ҳам 1,5 баравар – 7,4 трлн. сўмдан 10,8 трлн. сўмга ва мос равишда 2,4 трлн. сўмдан 3,6 трлн. сўмга етди.

Тошкентда уй-жой ижараси нархларининг ўзгариши

Январь ойида пойтахтда ижаранинг ўртача нархи деярли ўзгармади ва 2022 йил декабрь ойида 1,4%га бироз пасайган ҳолда 1 кв.м. учун 10,1 долл.ни ташкил этди.

Ижаранинг энг юқори нархлари пойтахтимизнинг Шайхонтоҳур (15,7 долл.), Яккасарой (11,8 долл.) ва Миробод (12,2 долл.) туманларида қайд этилди.

Ижаранинг нисбатан паст нархлари Учтепа (8 долл), Сергели (6,9 долл) ва Бектемир (6 долл) туманларида қайд этилди.

Шу билан бирга, 2022 йилнинг мос даврига келиб, Тошкент шаҳрида ижаранинг ўртача нархи деярли 25%га ошди. Ўтган йилнинг январь ойидан буён уй-жойларни ижарага бериш бўйича энг юқори ўсиш суръатлари Шайхонтоҳур (56,7%), Сергели (29,9%) ва Чилонзор (25,8%) туманларида қайд этилган.

Иккиламчи кўчмас мулк бозори

Ҳисоб-китобларга кўра, республикада январь ойида иккиламчи уй-жой бозорида 1 кв.м. учун уй-жой нархининг ўртача ўсиши ойига 0,9%ни ташкил этган бўлса, 2022 йил январь ойидан буён 20,2%га ўсди.

Йил бошидан буён Навоий – 29,3% ва Фарғона – 29% вилоятларида ва Тошкент – 28,3% шаҳрида уй-жой нархининг сезиларли ўсиши кузатилди.

Тошкент шаҳрида иккиламчи бозорда январь ойида нархларнинг ўсиши ойига 1,9%ни ташкил этди. Энг юқори ўсиш суръатлари Юнусобод – 2,9%, Олмазор – 2,8% ва Шайхонтоҳур туманларида - 2,7% қайд этилди.

2-расм. Тошкент шаҳри ва ҳудудлар маъмурий марказларида иккиламчи уй-жой нархларининг ўзгариши (1кв.м. учун АҚШ долларида)

2022 йил январь ойидан бошлаб Тошкент шаҳрида иккиламчи уй-жойларнинг ўртача нархи 28,3%га ошди.

Маълумот учун: Ўзбекистон кўчмас мулк бозори шарҳи – Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази томонидан ўтказиладиган йўналишларидан бири бўлиб, унда турар-жой кўчмас мулки савдоси динамикаси, уй ижараси нархларининг ўзгариши ва иккиламчи кўчмас мулк бозоридаги савдо динамикаси акс эттирилади.

Жорий йилнинг январь ойидан бошлаб маълумотларни қарама-қарши жиҳатлардан тозалаш усули такомиллаштирилди. Янгиланган маълумотлар олингани боис декабрь учун баҳолаш қайта кўриб чиқилди.