O‘zbekistonda ishbilarmonlik faolligi indeksining mo‘’tadil ortishi kuzatilmoqda

O‘zbekistonda ishbilarmonlik faolligi indeksining mo‘’tadil ortishi kuzatilmoqda

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan baholangan Ishbilarmonlik faolligi indeksi (IFI) 2025 yil yanvar oyida 1084 birlikni tashkil etib, 2024 yil dekabr oyiga nisbatan 8,4 foizga (grafik №1) hamda o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 18,6 foizga sezilarli oshgan.

Komponentlar darajasida quyidagi o‘zgarishlar bo‘lgan.

2025 yilning yanvar oyida Ishbilarmonlik faolligi indeksi o‘tgan oyga nisbatan 8,4 foizga oshib, 1084 birlikni tashkil etishi, quyidagi komponentlar darajasidagi o‘zgarishlarga bog‘liq bo‘lgan:

  • xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarning bank hisobvaraqalaridagi opreatsiyalar soni 10,9foizga kamaygan;
  • tovar-xom ashyo birjasida xom ashyo sotib olish jadalligi 33,3 foizga ortgan;
  • faoliyat ko‘rsatayotgan xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar bo‘yicha komponent 1,1foizga oshgan;
  • tovar belgilari bo‘yicha komponent 45,0foizga kamaygan.

Hududlar kesimida Surxondaryo viloyatida eng yuqori o‘sish sur’ati qayd etilgan.

2025 yil yanvar oyida Ishbilarmonlik faolligi indeksi 11 ta hududda o‘tgan oyga nisbatan o‘sish kuzatilgan. Jumladan, Surxondaryo (31,9 %), Jizzax (31,0 %), Xorazm (30,9 %), Samarqand (29,9 %) va Qashqadaryo (28,2 %) viloyatlarida sezilarli darajada o‘sish kuzatilgan (grafik №2).

Shu bilan birga, ushbu indeks qolgan 3 ta hududda kamaygan bo‘lib, bunda Namangan (4,7 %), Navoiy (3,7 %), va Andijon (3,4 %) viloyatlarida kamayish kuzatilgan.

Grafik №2

BANK HISOB VARAQALARI BO‘YIChA OPERATsIYaLAR

2025 yil yanvar oyida banklararo to‘lov operatsiyalari soni 5 677,4 ming tani tashkil etdi va 2024 yilning dekabr oyiga nisbatan 692,8 ming tranzaksiyaga (10,9 %) kamaygan.

Banklararo to‘lov operatsiyalari soni o‘tgan oyga nisbatan barcha hududda kamaygan.

2025 yil yanvar oyida respublikaning 14 ta hududida yuridik shaxslar o‘rtasidagi bank operatsiyalari soni o‘tgan oyga nisbatan kamaygan. Xususan, Qashqadaryo (33,4 %), Samarqand (29,0 %), Namangan (23,8 %), Surxondaryo (23,7 %) va Sirdaryo (23,2 %) viloyatlarida sezilarli kamayish kuzatilgan.

TOVAR-XOM AShYo BIRJASIDAGI FAOLLIK

2025 yilning yanvar oyida IFIning birja komponenti 1,3334 birlikni tashkil etdi. Bu esa, ushbu komponentning o‘tgan oyga nisbatan 33,3 foizga oshganini anglatib, har bir bitim bo‘yicha sotib olingan tovarlarning o‘rtacha hajmi 3,8 foizga va tuzilgan bitimlar soni 62,8 foizga oshganligi bilan izohlanadi.

Respublika tovar-xom ashyo birjasida tovarlar savdosining umumiy aylanmasi hajmi 2025 yil yanvar oyida 6 174,0 mlrd. so‘mni tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan oyga nisbatan 1,7 foizga kamaygan.

XO‘JALIK YuRITUVChI SUB’EKTLARNING FAOLLIGI

Faoliyat yuritayotgan xo‘jalik sub’yektlari bo‘yicha komponent 2025 yil yanvar oyida 1,0111 birlikni tashkil etib, o‘tgan oyga nisbatan 1,1 foizga ortgan. Bundan tashqari ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 7,4 foizga kamaygan.

2025 yil yanvar oyida barcha turdagi faoliyat yuritayotgan xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar soni o‘tgan oyga (453 545 birlik) nisbatan 5 559 birlikka ortib, 459 104 birlikni tashkil etgan.

Yirik tadbirkorlik bilan shug‘ullanuvchi korxonalar soni 35 taga oshgan.

Hisobot davrida, kichik korxonalar soni 358 116 tadan 363 628 taga ortgan (o‘sish 5 512 ta). Shuningdek, fermer xo‘jaliklari soni 91 752 tadan 91 764 tagacha (12 ta) oshgan. Yirik tadbirkorlik bilan shug‘ullanayotgan sub’yektlar soni 3 712 tani tashkil etib, 2024 yilning dekabr oyiga nisbatan 35 taga oshgan.

BRENDLARNI RO‘YXATGA OLISh

2025 yil yanvar oyida savdo belgilari muhofazasi bo‘yicha indeks 0,5504 birlikni tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich 2024 yilning dekabr oyiga nisbatan 45 foizga kamaygan. 2025 yilning yanvar oyida yuridik shaxslar tomonidan 284 ta tovar belgilari va tovar nomlari ro‘yxatga olingan.

O‘zbekiston Respublikasi va mintaqalar bo‘yicha IFI komponentlarining o‘tgan oyga nisbatan o‘zgarishi

Mintaqalar

IFI

Hisoblar bo‘yicha

operatsiyalar komponenti

Indeksning birja komponenti

Faoliyatdagi sub’yektlar komponenti

Yangi savdo markalari komponenti

O‘zbekiston Respublikasi

1084

0,8912

1,3334

1,0111

0,5504

Surxondaryo viloyati

1319

0,7629

2,0000

1,0094

1,0000

Jizzax viloyati

1310

0,7955

2,0000

1,0228

0,2222

Xorazm viloyati

1309

0,7842

2,0000

1,0153

0,3846

Samarqand viloyati

1299

0,7103

2,0000

1,0137

0,9130

Qashqadaryo viloyati

1282

0,6658

2,0000

1,0072

0,9000

Buxoro viloyati

1251

0,8229

1,8126

1,0025

0,5833

Qoraqalpog‘iston Respublikasi

1227

0,7939

1,7660

1,0218

0,6000

Sirdaryo viloyati

1216

0,7675

1,7049

1,0017

1,5000

Farg‘ona viloyati

1193

0,8257

1,6624

1,0159

0,5200

Toshkent shahri

1049

0,9205

1,2178

1,0108

0,5607

Toshkent viloyati

1013

0,8203

1,2300

1,0103

0,3750

Andijon viloyati

966

0,8417

1,0915

1,0115

0,4000

Navoiy viloyati

963

0,7915

1,1231

1,0099

0,5000

Namangan viloyati

953

0,7625

1,1238

1,0176

0,4167

O‘zbekiston Respublikasi va mintaqalar bo‘yicha IFI komponentlarining o‘tgan yilning mos oyiga nisbatan o‘zgarishi

Mintaqalar

IFI

Hisoblar bo‘yicha

operatsiyalar komponenti

Indeksning birja komponenti

Faoliyatdagi sub’yektlar komponenti

Yangi savdo markalari komponenti

O‘zbekiston Respublikasi

1186

0,9332

1,5148

0,9259

1,6512

Qashqadaryo viloyati

1431

0,8616

2,0000

0,8833

4,5000

Samarqand viloyati

1418

0,8801

2,0000

0,9329

3,5000

Buxoro viloyati

1323

1,0698

1,7738

0,8952

1,4000

Surxondaryo viloyati

1302

0,7703

2,0000

0,9218

1,0000

Andijon viloyati

1300

1,1332

1,6877

0,9023

1,0000

Navoiy viloyati

1281

0,9329

1,7534

0,8776

2,0000

Toshkent shahri

1252

0,9321

1,2984

1,6501

1,4400

Jizzax viloyati

1216

0,7856

1,7112

0,8933

2,0000

Sirdaryo viloyati

1185

0,7543

1,6715

0,8745

2,0000

Toshkent viloyati

1159

0,8555

1,4549

0,9455

2,3333

Qoraqalpog‘iston Respublikasi

1136

1,0751

1,2088

0,8482

3,0000

Farg‘ona viloyati

1115

0,8924

1,3676

0,8672

2,1667

Namangan viloyati

1084

0,9203

1,2641

0,9368

1,6667

Xorazm viloyati

1033

0,9697

1,1058

0,9157

1,6667

Islombek Saparmatov,

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi


Maqolani ulashing

O'xshash yangiliklar