Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi Bosh ilmiy xodimi Yuriy Kutbitdinovning Afg‘onistondagi yetakchi veb-saytlardan biri bo‘lgan TOLOnews nashrida Markaziy va Janubiy Osiyo o‘rtasidagi iqtisodiy hamkorlik istiqbollariga bag‘ishlangan maqolasi e’lon qilindi.
O‘zbekiston rahbariyatining qo‘shni davlatlar bilan yaxshi qo‘shnichilik, do‘stona va o‘zaro manfaatli aloqalarni yaqinlashtirish va mustahkamlashga qaratilgan tashqi siyosati Markaziy Osiyo mamlakatlari o‘rtasida savdo-iqtisodiy va sarmoyaviy hamkorlikni rivojlantirish, hamkorlik aloqalarini kengaytirish, shuningdek, transport sohasidagi o‘zaro hamkorlik uchun ishonchli poydevor yaratdi.
Markaziy Osiyo mamlakatlari maydoni 75,3 mln. aholisi bo‘lgan bozorni tashkil qiladi. 2020 yilda Markaziy Osiyo mamlakatining umumiy YaIM hajmi 291,1 mlrd. dollarni, tashqi savdo aylanmasi 142,5 mlrd. dollarni tashkil etdi.
Markaziy Osiyo mamlakatlari iqtisodiyoti so‘nggi yillarda 5-7% oralig‘ida yuqori o‘sish sur’atlariga ega bo‘ldi, hatto 2020 yilgi inqiroz davrida ham o‘sish sur’atlari faqat Qozog‘iston va Qirg‘izistonda salbiy bo‘ldi. Jahon banki prognozlariga ko‘ra, Markaziy Osiyo davlatlari 2021 yilda YaIM o‘sishining ijobiy dinamikasini tiklash va 2022 yilda o‘sish sur’atini oshirish imkoniyatiga ega bo‘ladi.
Markaziy Osiyo davlatlari o‘rtasida quyidagi savdo bitimlari doirasida o‘zaro savdo qilish uchun qulay shart-sharoitlar yaratildi:
- barcha Markaziy Osiyo davlatlari (Turkmanistondan tashqari) 2011 yilgi "MDH Erkin savdo zonasi bitimi"da ishtirok etuvchi davlatlar o‘zaro bojsiz savdo olib boradi;
- Qozog‘iston, Qirg‘iziston va Tojikiston JST a’zosi, O‘zbekiston JSTga qo‘shilish uchun faol muzokaralar olib bormoqda, Turkmaniston 2020 yilda JSTda kuzatuvchi maqomini oldi;
- Qozog‘iston va Qirg‘iziston YeOII a’zolari sifatida umumiy bojxona hududida;
- Markaziy Osiyo davlatlari ham o‘zaro savdo uchun qulay shart-sharoitlar yaratish bo‘yicha ikki tomonlama kelishuvlarga ega.
Markaziy Osiyo davlatlari xalqaro va mintaqaviy savdoga, mehnat va kapitalning turli darajalarga harakati ochiq bo‘lishiga qaramay, ular o‘zaro yaqinroq kooperatsiya aloqalari va integratsion hamkorlikni yo‘lga qo‘yish uchun katta imkoniyatlarga ega.
Maqolani quyidagi link orqali to‘liq o‘qishingiz mumkin
Izoh qoldirish