Шу муносабат билан, “Ҳаракатлар стратегиясидан – Тараққиёт стратегияси сари” тамойили асосида кейинги беш йилликда мамлакатимизда амалга ошириладиган ислоҳотларнинг зарур сиёсий-ҳуқуқий, ижтимоий-иқтисодий ва илмий-маърифий асосларини яратиб беришга қаратилган Янги Ўзбекистоннинг 2022–2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегияси лойиҳаси жорий йил 31 декабрдан бошлаб Интернетдаги regulation.gov.uz, 2022-2026.strategy.uz ва jamoatchilik.uz порталларида кенг жамоатчилик муҳокамаси учун жойлаштирилди.
Тараққиёт стратегияси лойиҳаси:
➖ инсон қадрини юксалтириш ва эркин фуқаролик жамиятини янада ривожлантириш орқали халқпарвар давлат барпо этиш;
➖ мамлакатимизда адолат ва қонун устуворлиги тамойилларини тараққиётнинг энг асосий ва зарур шартига айлантириш;
➖ миллий иқтисодиётни ривожлантириш, унинг ўсиш суръатларини замон талаблари даражасида таъминлаш;
➖ адолатли ижтимоий сиёсат юритиш, инсон капиталини ривожлантириш;
➖ маънавий тараққиётни таъминлаш, ушбу соҳани тубдан ислоҳ этиш ва янги босқичга олиб чиқиш;
➖ умумбашарий муаммоларга миллий манфаатлардан келиб чиққан ҳолда ечим топиш;
➖ мамлакатимиз хавфсизлиги ва мудофаа салоҳиятини кучайтириш, очиқ ва прагматик, фаол ташқи сиёсат олиб боришга қаратилган 7 та устувор йўналишдаги масалаларни қамраб олади.
Лойиҳада Давлат Раҳбарининг Ўзбекистон Республикаси Президенти лавозимига киришиш тантанали маросимига бағишланган Олий Мажлис палаталари қўшма мажлисидаги нутқи ва сайловолди дастурида илгари сурилган ташаббуслар акс эттирилган.
Муҳокамалар давомида давлат органлари масъул ходимлари, тегишли соҳа мутахассислари, илмий доира вакиллари ҳамда маҳаллий ва халқаро экспертлар иштирокида конференция ва давра суҳбатлари ташкил этилади.
Янги Ўзбекистоннинг 2022–2026 йилларга мўлжалланган тараққиёт стратегияси ва уни 2022 йилда амалга ошириш бўйича “йўл харитаси”ни тасдиқлашни назарда тутувчи Ўзбекистон Республикаси Президенти Фармони лойиҳаси тайёрланди.
Лойиҳада мутлақо янги ёндашув қўлланилиб, режалаштирилган ислоҳотлар натижадорлигини тараққиётнинг мақсадларига эришганлик даражаси асосида баҳолаш тизими жорий этилмоқда.
Жумладан, Тараққиёт стратегияси ва уни 2022 йилда амалга ошириш бўйича “йўл харитаси”да мамлакатимизни ривожлантиришнинг 7 та устувор йўналиши доирасида қарийб 100 та мақсадларга эришиш назарда тутилмоқда.
1. Инсон қадрини юксалтириш ва эркин фуқаролик жамиятини янада ривожлантириш орқали халқпарвар давлат барпо этиш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 41 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ халқ билан мулоқотнинг механизмлари ва таъсирчан жамоатчилик назоратининг асосларини такомиллаштириш, “Обод қишлоқ”, “Обод маҳалла” ва бошқа ҳудудий дастурлар очиқ эълон қилиниб, кенг жамоатчилик фикри асосида ишлаб чиқиладиган тизимни яратиш;
➖ маҳалланинг “фаол модели”ни жорий этиш, уни аҳолининг
муаммоларини бевосита ҳал қилиш ҳамда ҳудудни ривожлантириш
учун зарур ресурс ва имкониятлар билан таъминлаш;
➖ “Электрон парламент” доирасида депутатларни ўз сайловчилари билан, сенаторларни ҳудудлардаги фуқаролар билан боғлаш, улар билан тўғридан-тўғри мулоқот олиб бориш, сайловчиларни қийнаётган муаммоларни муҳокама қилиш ва ҳал этиш жараёнини рақамлаштириш;
➖ халқ депутатлари Кенгашларини ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш, аҳоли турмуш даражасини ошириш, маҳаллий
бюджетни шакллантириш ва назорат қилишдаги асосий бўғинга айлантириш ҳамда маҳаллий давлат ҳокимияти фаолиятининг асосларини янгилаш;
➖ давлат органлари фаолиятини “фуқарога хизмат қилишга йўналтириш” ғояси асосида трансформация қилиш, улар томонидан марказий тузилма ва ҳудудлар кесимида “маҳаллабай” ишлашга қаратилган йиллик дастурларни эълон қилиш ва муҳокама қилиш тартибини жорий этиш;
➖ ихчам, профессионал, юқори натижадорликка хизмат қиладиган давлат бошқаруви тизимини жорий этиш, давлат хизматини замонавий стандартлар асосида ташкил қилиш ва бюрократияни бартараф этиш;
➖ “Электрон ҳукумат” тизимини ривожлантириш, электрон давлат хизматларининг улушини амалдаги 54 фоиздан 100 фоизга етказиш,
давлат хизматлари қамровини ошириш.
2. Мамлакатимизда адолат ва қонун устуворлиги тамойилларини тараққиётнинг энг асосий ва зарур шартига айлантириш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 28 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ мулк ҳуқуқи дахлсизлигини ишончли ҳимоя қилишни таъминлаш
ва қарор (ҳаракат) ноқонуний эмаслигини судда исботлаш мажбуриятини мансабдор шахснинг ўзига юклаш (“айбдорлик презумпцияси”);
➖ фуқароларни яшаш жойи бўйича ҳисобга олиш (“прописка”) тизимини янада соддалаштириш ва аҳолига қўшимча қулайликлар
яратиш, текшириш учун фуқарони ички ишлар бўлимига олиб бориш
ўрнига барча маълумотларни жойида текшириш тартибини жорий этиш;
➖ жиноят қонунчилигини либераллаштириш сиёсатини изчил давом эттириш, жазони ўтаб бўлганларни жамиятга реинтеграци қилиш ва уларга тадбиркорлик лойиҳасини амалга ошириш учун “дастлабки ижтимоий-моддий ёрдам пакети”ни бериш тизимини жорий этиш;
➖ маъмурий адлияни ривожлантириш орқали, давлат органлари ва мансабдор шахслар фаолияти устидан самарали суд назоратини ўрнатиш;
➖ йўл инфтратузилмасини такомиллаштириш ва хавфсиз ҳаракатланиш шароитларини яратиш орқали, йўлларда ўлим ҳолатларини кескин қисқартириш бўйича дастур қабул қилиш;
➖ ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг янги қиёфасини шакллантириш, уларнинг фаолиятини халқ манфаатларига хизмат қилиш ҳамда фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлашга йўналтириш;
➖ адвокатура институтининг инсон ҳуқуқлари, эркинликлари
ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилишда салоҳиятини тубдан
ошириш, унинг институционал мустақиллигини таъминлаш.
3. Миллий иқтисодиётни ривожлантириш, унинг ўсиш суръатларини замон талаблари даражасида таъминлаш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 133 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ аҳоли жон бошига тўғри келадиган ялпи ички маҳсулотни
– 1,6 баравар ҳамда саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажмини 1,4 баравар кўпайтириш;
➖ банк тизимида хусусий сектор улушини амалдаги 18 фоиздан 60 фоизгача ошириш ҳамда фонд бозори ҳажмини 7 млрд долларга етказиш;
➖ қўшилган қиймат солиғини амалдаги 15 фоиздан 12 фоизгача, телекоммуникация, банк ва молия каби соҳаларда фойда солиғини амалдаги 20 фоиздан 15 фоизгача тушириш;
➖ иқтисодиётнинг энергия самарадорлигини 20 фоизга ошириш ва ҳавога чиқариладиган зарарли газлар ҳажмини 10 фоизга қисқартириш;
➖ рақамли иқтисодиёт ҳажмини 2,5 баравар кўпайтириб, дастурий маҳсулотлар индустрияси ҳажмини 500 млн. долларга етказиш;
➖ иқтисодиётга 120 млрд, шу жумладан 70 млрд доллар миқдорида хорижий инвестицияларни жалб этиш, экспорт ҳажмини 30 млрд
долларга етказиш;
➖ деҳқон ва фермерлар даромадини камида 2 баравар ошириш, қишлоқ хўжалигининг йиллик ўсишини камида 5 фоизга етказиш;
➖ сув ресурсларини бошқариш тизимини тубдан ислоҳ қилиш
ва сувни тежаш бўйича алоҳида давлат дастурини амалга ошириш,
ҳар йили камида 7 млрд м3 сувни тежаш;
➖ чорвачилик озуқа базасини кенгайтириш ва ишлаб чиқариш ҳажмини 1,5-2 баравар кўпайтириш;
➖ мева-сабзавотчиликни ривожлантириш, интенсив боғлар майдонини 3 баравар ва иссиқхоналарни 2 баравар кўпайтириб, экспорт салоҳиятини 1 млрд долларга ошириш;
➖ шароити “оғир” бўлган 14 та туманларда тадбиркорликни ривожлантириш учун пасайтирилган солиқ ставкаларини ўрнатиш;
➖ “Ўзбекистон бўйлаб саёҳат қилинг” дастури доирасида маҳаллий сайёҳлар сонини 12 млн нафардан ошириш ҳамда хорижий туристлар сонини 9 млн нафарга етказиш.
4. Адолатли ижтимоий сиёсат юритиш, инсон капиталини ривожлантириш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 55 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ мактабгача таълимнинг қамров даражасини 67 фоиздан 80 фоизга етказиш, нодавлат боғчаларга ва мактабларга фарзандини юбораётган ота-оналарнинг 3 млн сўмгача тўловларини даромад солиғидан озод этиш;
➖ мактабларни ривожлантириш миллий дастурини жорий этиш орқали халқ таълими тизимида қўшимча 1,2 миллион ўқувчи ўрни яратиш ҳамда дарсликларни янгилаш учун Давлат бюджетидан 605 млрд сўм ажратиш;
➖ Қорақалпоғистон Республикаси ва Хоразм вилоятида 1-4-синф ўқувчиларини бепул овқат билан таъминлаш тизимини жорий этиш;
➖ олий таълимга қамров даражасини амалдаги 28 фоиздан 50 фоизга етказиш ҳамда давлат-хусусий шериклик асосида 100 минг ўринли талабалар турар жойларини барпо этиш;
➖ мактаб ўқувчиларининг камида бир касбни эгаллашига кўмаклашиш тизимини жорий этиш;
➖ бюджетдан дори воситалари ва тиббий буюмларга ажратилган маблағларни 3 баравар ошириш, мамлакатда ишлаб чиқариладиган дори воситалари миқдорини 80 фоизга етказиш;
➖ тиббий хизматлардаги хусусий секторнинг улушини 25 фоизга етказиш, “оилавий шифокор” йўналиши бўйича мустақил фаолиятни амалга оширишга рухсат бериш;
➖ ҳудудларда бирламчи тиббий-санитария хизматининг фаолияти
“бир қадам” тамойили асосида йўлга қўйилиб, 105 та оилавий шифокор пункти ва 31 та оилавий поликлиника ташкил этиш;
➖ жисмоний тарбия ва спорт билан мунтазам шуғулланадиган аҳолини 33 фоизга чиқариш, мамлакатимизда Олимпия ва Паралимпия ҳаракатини ривожлантириш.
5. Маънавий тараққиётни таъминлаш, ушбу соҳани тубдан ислоҳ қилиш ва янги босқичга олиб чиқиш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 33 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ “Ҳаракатлар стратегиясидан – тараққиёт стратегияси сари” ғояси асосида соғлом дунёқараш ва бунёдкорликни умуммиллий ҳаракатга айлантириш;
➖ китобхонликни кенг оммалаштириш ва “Китобсевар миллат” умуммиллий ғоясини рўёбга чиқариш;
➖ жамиятда миллатлараро тотувлик ва динлараро бағрикенглик муҳитини мустаҳкамлаш;
➖Ўзбекистон тарихини ўрганиш ва тарғиб қилишни ривожлантириш;
➖ “Янги Ўзбекистон – маърифатли жамият” концепциясини
амалга ошириш, шунингдек, 183 та туман ва шаҳарларда Маънавият
ва маърифат масканларини барпо этиш ва фойдаланишга топшириш;
➖маданият ва санъат соҳаларини янада ривожлантириш, маданият муассасалари ва объектларининг моддий-техник базасини яхшилаш.
6. Умумбашарий муаммоларга миллий манфаатлардан келиб чиққан ҳолда ечим топиш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 39 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ халқаро майдонда атроф муҳитга оид ташаббуслар, шу жумладан Бутунжаҳон экология хартиясини ишлаб чиқишни илгари суриш;
➖ Орол денгизининг тубида қўшимча 500 минг гектар яшил майдонларни барпо этиб, умумий ҳажмини 2,5 миллион гектарга етказиш;
➖ экстремизм ва терроризм, айниқса унинг замонавий кўринишларига қарши курашишнинг самарали механизмларини шакллантириш;
➖янги иш ўринлари яратиш, аҳоли даромадларини ошириш орқали камбағаллик ва ишсизлик даражасини камида 2 баравар қисқартириш;
➖касбга ўқитиш кўламини 2 баравар ошириб, жами 1 миллион
ишсиз кишини касб-ҳунарларга ўқитиш ва бу жараёнда нодавлат таълим муассасаларининг иштирокини 30 фоизга етказиш;
➖жамиятда коррупцияга нисбатан муросасиз муносабатни шакллантириш, давлат хизматчиларининг даромад ва мол-мулкларини декларация қилиш тизими босқичма-босқич жорий этиш;
➖хавфсиз, тартибли ва қонуний меҳнат миграцияси сиёсатини
олиб бориш;
➖ “Ватандошлар” жамоат фонди орқали хорижий давлатлардаги юртдошлар билан доимий ва самарали алоқалар ўрнатиш.
7. Мамлакатимиз хавфсизлиги ва мудофаа салоҳиятини кучайтириш, очиқ ва прагматик, фаол ташқи сиёсат олиб бориш йўналишида қуйидаги мақсадларга эришишга қаратилган 77 та чора-тадбир белгиланмоқда:
➖ фуқароларнинг ахборот олиш ва тарқатиш эркинлиги борасидаги ҳуқуқларини янада мустаҳкамлаш;
➖давлатнинг мудофаа қобилиятини мустаҳкамлаш ва ҳарбий хизматчиларнинг ижтимоий ҳимоясини кучайтириш;
➖ фавқулодда вазиятларнинг олдини олиш ҳамда аҳоли саломатлиги ва генофондига зиён етказадиган экологик муаммоларни бартараф этиш;
➖Марказий Осиёда хавфсизлик, савдо-иқтисодий ва маданий-гуманитар соҳалардаги яқин ҳамкорликни ривожлантириш;
➖ анъанавий ҳамкорлар билан муносабатларни ривожлантириш, БМТ, глобал ва минтақавий ташкилотлардаги фаолиятни кучайтириш.
Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Бош вазири раҳбарлигида Тараққиёт стратегиясини амалга ошириш бўйича миллий комиссия таркиби тасдиқланиб, унинг зиммасига Тараққиёт стратегиясидаги тадбирлар сифатли ва ўз вақтида бажарилишини назорат қилиш вазифаси юкланмоқда.
Бундан ташқари, ҳудудлар билан ишлашнинг янги тартиби ўрнатилиб, унга кўра ҳар йили барча туман ва шаҳарнинг муаммо ва имкониятларини чуқур ўрганган ҳолда ҳудудлар кесимида тараққиёт дастурлари ишлаб чиқиш, уларнинг ижроси юзасидан ҳокимлар халқ депутатлари Кенгашларига, Бош вазирнинг ўринбосарлари ва идоралар раҳбарлари эса Олий Мажлис палаталарига ҳисобот бериши амалиёти йўлга қўйилади.
Вазирлар Маҳкамасига Тараққиёт стратегияси ва ҳудудларни ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш дастурларида белгиланган чора-тадбирларнинг ўз вақтида ва сифатли бажарилишини ташкил этиш вазифаси юкланмоқда.
Изоҳ қолдириш