Tadbir O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning 2024 yil 6 noyabr kuni Bishkek shahrida bo‘lib o‘tgan Turkiy davlatlar tashkilotining (TDT) 11-sammitida ilgari surilgan tashabbusi doirasida TDT Bosh kotibiyati bilan hamkorlikda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi (Markaz) tomonidan tashkil etilmoqda.
Anjumanning asosiy maqsadi, turkiy davlatlar o‘rtasida barqaror savdo-iqtisodiy hamkorlikni rivojlantirish, savdo to‘siqlarini bartaraf etish bo‘yicha yechimlarni birgalikda ishlab chiqish, hamkorlikni rivojlantirish va mintaqa iqtisodiyotlarining raqobatbardoshligini oshirishdan iborat.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi direktori Obid Xakimov o‘zining tabrik so‘zida shunday dedi:
“Markaziy Osiyoning markazida bo‘lganimiz uchun bizda bilimlarni birlashtirish va turkiy makonda iqtisodiyotlarimizni yanada integratsiyalashgan va raqobatbardosh qiladigan kuchli sherikliklarni yaratish uchun noyob imkoniyat bor”.
Anjumanda 6 turkiy davlatdan: Turkiya, Ozarbayjon, O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston va Vengriyadan 16 ta milliy tahliliy markazlar ishtirok etmoqda. Ular orasida Turkiy tillar akademiyasi, Qozog‘iston Respublikasi Prezidenti huzuridagi Qozog‘iston Strategik tadqiqotlar instituti, Qozog‘iston Respublikasi Davlat siyosatini o‘rganish markazi, Qozog‘iston Respublikasi Jahon iqtisodiyoti va siyosati instituti, Yevroosiyo tadqiqotlari instituti (Qirg‘iziston), Iqtisodiy va iqtisodiy aloqalar tahlili markazi kabi yetakchi tahlil markazlari bor (Ozarbayjon). Iqtisodiy tadqiqotlar instituti (Ozarbayjon), Vengriya Milliy strategik tashabbuslar instituti va Vengriya xalqaro munosabatlar instituti, jumladan, TDT Bosh kotibi o‘rinbosari Merey Mukajan va Turkiy tillar akademiyasi vitse-prezidenti Asxat Kesikbayev.
Muhokamalarda global beqarorlik fonida turkiy mintaqa iqtisodlari oldida turgan muammolar muhokama qilindi. Anjuman ishtirokchilari ushbu xavf-xatarlar ham hamkorlikni mustahkamlash uchun imkoniyatlar oynasi ekanligini ta’kidlamoqda.
“Bugun biz nafaqat xavflarni, balki o‘sish nuqtalarini ham muhokama qilmoqdamiz”, - dedi Obid Xakimov. “Iqtisodiyotlarimiz oldida turgan qiyinchiliklar bir vaqtning o‘zida yangi istiqbollarni ochib beradi”.
“Bu tahliliy markazlarning birgalikdagi ishi bizga bilim, o‘zaro manfaatdorlik va aniq yechimlarga asoslangan integratsiyani qurish imkonini beradi”, — deya qo‘shimcha qildi Markaz direktori.
Asosiy yo‘nalishlar qatoriga transport aloqalarini mustahkamlash, jumladan, O‘rta Koridorni rivojlantirish, savdoni raqamlashtirish, savdo cheklovlarini olib tashlash, ekologik barqarorlik va energetika sektorini o‘zgartirish, shuningdek, Turkiy investitsiya jamg‘armasi orqali yangi moliyaviy vositalarni ishlab chiqish kiradi.
Ta’kidlash joizki, Tashkilotga a’zo mamlakatlar o‘rtasidagi savdo aylanmasi 2016 yildan buyon 2,7 barobar o‘sib, 36,7 milliard dollarni tashkil etdi. TDTda ishtirok etuvchi va kuzatuvchi davlatlarning umumiy tashqi savdo aylanmasi 2024 yilda 1,2 trillion dollardan oshdi va nominal YaIM jahon miqyosidagi 1,91 foizni tashkil etdi, bu esa 2,1 trillion dollarga teng (xarid qobiliyati pariteti bo‘yicha – 5,6 trillion dollar).
To‘rtta sessiya davomida ishtirokchilar savdoni rivojlantirishning strategik yo‘nalishlari, raqamli innovatsiyalar, infratuzilma tashabbuslari va barqaror rivojlanish muammolarini muhokama qiladilar.
Anjuman natijalari birlashgan hududiy hamjamiyatlarning tahliliy markazlari o‘rtasidagi institutsional hamkorlikning yangi bosqichi uchun boshlang‘ich nuqta bo‘ladi. Taqdim etilgan materiallar yangi iqtisodiy strategiyalarni ishlab chiqish va turkiy dunyo doirasidagi hamkorlikni mustahkamlash uchun asos bo‘lishi kutilmoqda.
Jamoatchilik va OAV bilan aloqalar bo‘limi
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi
Izoh qoldirish