Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази май ойи учун Ўзбекистонда Ишбилармонлик фаоллиги индексини ишлаб чиқди

1-расм. 2021 йилнинг май ойида ИФИ ўтган ойга нисбатан 8,2 фоизга камайган.

Компонентлар даражасида қуйидаги ўзгаришлар бўлган

2021 йилнинг май ойида Ишбилармонлик фаоллиги индекси ўтган ойга нисбатан 8,2 фоизга камайиб, 918 бирликни ташкил этиши, қуйидаги компонентлар даражасидаги ўзгаришларга боғлиқ бўлган:

• хўжалик юритувчи субъектларнинг банк ҳисобварақаларидаги опреациялар сони 9,5 фоизга камайган;
• фаолият кўрсатаётган хўжалик юритувчи субъектлар бўйича компонент ўтган ой даражасида сақланиб қолди;
• товар-хом ашё биржасида хом ашё сотиб олиш жадаллиги 10,7 фоизга камайган;
• товар белгилари бўйича компонент 19,2 фоизга камайган.

Ҳудудлар кесимида Самарқанд вилоятида энг юқори ўсиш суръати қайд этилган.

2021 йил май ойида Ишбилармонлик фаоллиги индекси 6 та ҳудудда ўтган ойга (2021 йил апрель) нисбатан ўсиш кузатилган. Самарқанд (35,9%), Сирдарё (33,0%), Сурхондарё (31,9%) вилоятлари ва Қорақалпоғистон Республикасида (31,1%) сезиларли даражада ўсиш кузатилган (2-расм).

Шу билан бирга Фарғона (- 11,3%), Хоразм (- 10,4%), Қашқадарё (- 9,9%) ва Наманган (- 6,5%) вилоятларида ўтган ойга нисбатан сезиларли даражада пасайиш кузатилган.

БАНК ҲИСОБ ВАРАҚАЛАРИ БЎЙИЧА ОПЕРАЦИЯЛАР

2021 йил май ойида банклараро тўлов операциялари сони 4 576,8 минг тани ташкил этди ва ўтган ойга нисбатан 481,3 минг транзакцияга (-9,5%) камайган.

Банклараро тўлов операциялари сони барча ҳудудларда камайган.

2021 йил майда республиканинг барча ҳудудларида, юридик шахслар ўртасидаги банк операциялари сони ўтган ойга нисбатан камайган. Хусусан, сезиларли даражадаги камайиш Наманган (-17,8%), Самарқанд (-15,5%), Сурхондарё (-15,1%) вилоятлари ҳамда Қорақалпоғистон Республикасида (-17,2%) кузатилган.

ТОВАР-ХОМ АШЁ БИРЖАСИДАГИ ФАОЛЛИК

2021 йилнинг май ойида ИФИнинг биржа компоненти ўтган ойга нисбатан 0,893 бирликни ташкил этди ва 10,7 фоизга камайган. Ушбу компонентнинг камайиши, битимлар сонининг (-7,0%) ҳамда ҳар бир битим бўйича сотиб олинган товарлар ўртача жисмоний ҳажмининг (-14,4%) камайганлиги билан изоҳланади.

Республика товар-хом ашё биржасида товарлар савдоси умумий айланмаси ҳажми 2021 йил май ойида 5 426,3 млрд. сўмни ташкил этиб, ушбу кўрсаткич ўтган ойга нисбатан 2,6 фоизга камайган.

ХЎЖАЛИК ЮРИТУВЧИ СУБЪEКТЛАРНИНГ ФАОЛЛИГИ

Фаолият юритаётган хўжалик субъектлари бўйича компонент 2021 йил май ойида 1,0000 бирликни ташкил этиб, ўтган ой даражасида сақланиб қолганлигини кўрсатади. Ушбу кўрсаткич ўтган йилнинг мос даврига нисбатан 14,1 фоизга ошган.

2021 йил май ойида барча турдаги фаолият юритаётган хўжалик юритувчи субъектлар сонининг ўтган ойга нисбатан 7 283 тага кўпайишига қарамасдан ушбу компонент йирик корхоналар (салмоғи 27%) сонининг камайиши ҳисобига пасайиш кузатилган.

Йирик тадбиркорлик билан шуғулланувчи корхоналар сони 116 тага камайган.

Ҳисобот даврида, ўтган ойга нисбатан кичик корхоналар сони 436 742 тадан 443 497 тагача ошган (ўсиш 6 755 та). Фермер хўжаликлари сони 106 941 тадан 107 585 тагача (ўсиш 644 та) кўпайган. Йирик тадбиркорлик билан шуғулланаётган субъектлар сони 3 068 тани ташкил этиб, 2021 йилнинг апрель ойига нисбатан 116 тага камайган.

БРEНДЛАРНИ РЎЙХАТГА ОЛИШ

2021 йил май ойида савдо белгилари муҳофазаси бўйича бизнес фаоллиги индекси 0,8079 бирликни ташкил этиб, ушбу кўрсаткич 2021 йилнинг апрель ойига нисбатан 19,2 фоизга камайган. Жорий йилнинг май ойида юридик шахслар томонидан 265 та товар белгилари ва товар номлари рўйхатга олинган.

Ўзбекистон Республикаси ва унинг ҳудудларида ИФИ компонентларининг ўтган ойга нисбатан ўзгариши

Ўзбекистон Республикаси ва ҳудудларда ИФИ компонентларининг ўтган йилнинг мос даврига нисбатан ўзгариши

Руслан Абдуллаев, Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази