Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan o‘tkazilgan so‘rov natijalariga ko‘ra, iyul oyida O‘zbekistonda ishbilarmonlik muhitining holati sezilarli darajada yaxshilandi.
Iyul oyida ishbilarmonlik muhitining jamlangan ko‘rsatkichi o‘tgan oyga nisbatan 8 punktga ko‘tarilib, 65 punktni tashkil etdi, o‘tgan yilga nisbatan o‘sish 12 punktni tashkil etdi, bu mamlakatdagi ishbilarmonlik muhitining holatini ijobiy deb baholaydi.
Xulosa indikatorning o‘sishiga qishloq xo‘jaligi sektoridagi ijobiy dinamika sezilarli ta’sir ko‘rsatdi, bunda o‘sish 15 punkt (55 punktdan 70 punktgacha) va xizmat ko‘rsatish sohasida — 7 punkt (60 punktdan 67 punktgacha) tashkil etdi. Sanoat (54 punktdan 58 punktgacha) va qurilish (61 punktdan 64 punktgacha) sohasida biroz kamroq sezilarli o‘sish qayd etildi.
Biznesning joriy holatini baholash iyul oyida birdaniga 10 punktga oshdi va 52 punktni tashkil etdi, bu qishloq xo‘jaligi (47 punktdan 59 punktgacha) va xizmatlar (43 punktdan uchun 55 punktgacha) sohasida sezilarli yaxshilanish bilan izohlanadi.
Shunday qilib, "biznesning hozirgi holati yomonlashdi" degan salbiy baholarning ulushi taxminan 3%ga (12 %dan 9%gacha) kamaydi va o‘z biznesining ijobiy holatini "yaxshi" deb qayd etgan respondentlarning ulushi 46% darajasida o‘zgarishsiz qoldi.
Iyun-iyul oylarida o‘z xodimlari sonini oshirgan korxonalar ulushi 5%ga kamaydi va 19%ni tashkil etdi. Tovarlari/xizmatlariga bo‘lgan talabning o‘sishini qayd etgan korxonalar soni 3%ga (45 dan 42%gacha) kamaydi.
Rivojlanish istiqbollari bo‘yicha biznes optimizmi yaxshilandi
Kelgusi 3 oyda rivojlanish istiqbollari bo‘yicha biznesning taxminlari o‘tgan yilgi 69 ballga nisbatan 5 punktga ko‘payib, 79 punktni tashkil etdi. Eng katta optimizm qishloq xo‘jaligida qayd etildi - birdaniga 18 punktga (63 dan 81 ballgacha) oshdi.
Shunday qilib, kelgusi 3 oy ichida biznesning umumiy holati yaxshilanishini kutayotgan kompaniyalarning ijobiy baholari soni deyarli o‘zgarmaganligi va 73%dan yuqori darajada saqlanib qolganligi aniqlandi. Talabni baholash barqarorlikni ko‘rsatdi, O‘zbekiston kompaniyalarining 71%i ijobiy dinamikani qayd etdi. Xodimlari sonini ko‘paytirishni rejalashtirgan korxonalar esa 12%ga (68%dan 56%gacha) sezilarli darajada kamaydi.
So‘rov natijalariga ko‘ra, keyingi 3 oy ichida o‘z tovar/xizmatlari narxining oshishini kutayotgan tadbirkorlarning ulushi 2%ga kamaydi.
Umuman olganda, joriy vaziyatning qiymatlari va iyul oyidagi kutilmalar o‘rtasidagi bog‘liqlik iqtisodiy rivojlanishning ijobiy tendensiyasi keyingi 3 oyda ham davom etishini anglatadi.
Ko‘rsatkichlarni yaxshilash omili sifatida biznes yuritishdagi to‘siqlarni kamaytirish.
Agar may oyida to‘siqlarga duch kelgan tadbirkorlar soni 46%ni tashkil etgan bo‘lsa, iyun va iyul oylarida bu ko‘rsatkich 42%ni tashkil etdi.
Shunday qilib, moliyalashtirishga kirishda qiyinchiliklarni qayd etgan respondentlarning ulushi 5%ga (15%dan 10%gacha) kamaydi va 4%ga yuqori soliq stavkalari va soliq ma’muriyatchiligiga nisbatan salbiy baholar mos ravishda 9%gacha kamaydi.
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi har oyda ishbilarmonlik muhiti, xizmatlar va tadbirkorlik faolligini o‘rganish natijalari bo‘yicha bir qator axborot-tahliliy materiallarni nashr etadi. So‘rovlar va hududlar faoliyatini monitoring qilish asosida xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar holatini qisqa muddatli sifatli baholash amalga oshiriladi. 2023 yildan boshlab O‘zbekistondagi ishbilarmonlik muhiti ko‘rsatkichlari to‘g‘risidagi ma’lumotlar vaqti-vaqti bilan Trading Economics axborot portalida e’lon qilinadi.
Feruzbek Davletov, Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi
Tel: (+998) 78 150-02-02 (416)
Jamoatchilik bilan aloqalar bo‘limi
Tel: (+998) 78 150-32-20 (417)
Izoh qoldirish