2023 yil fevral oyida O‘zbekistonning qaysi hududlarida eng yuqori ishbilarmonlik faolligi kuzatildi (+infografika)

2023 yil fevral oyida O‘zbekistonning qaysi hududlarida eng yuqori ishbilarmonlik faolligi kuzatildi (+infografika)

O‘zbekiston Respublikasi hududlarida ishbilarmonlik faolligi tahlili har oyda Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan tezkor ma’lumotlar asosida (respublikaning barcha sohalari bo‘yicha o‘tkazilgan monitoring, Davlat bojxona qo‘mitasi, DSQ, MB va O‘zRXTB) hisoblab chiqiladi.

Monitoring natijalari shuni ko‘rsatdiki, joriy yilning fevral oyida respublika soliq tushumlari hajmi o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 10,9%ga oshgan.

Jumladan, Jizzax (39,5%), Toshkent (25,7%), Navoiy (23,4%), Samarqand (22,3) va Andijon (19,4%) viloyatlarida, Qoraqalpog‘iston Respublikasi (21%) va Toshkent shahrida (26,9%) soliq tushumlarining sezilarli o‘sishi qayd etildi.

Soliq tushumlari manbalari kesimida QQS 15%ga, daromad solig‘i tushumlari 24%ga, mol-mulk solig‘i 31%ga va yer solig‘i 18%ga oshdi, bu esa oy oxirigacha o‘sishni saqlab qoldi.

Tahlil qilinayotgan davrda bojxona to‘lovlari bo‘yicha tushumlar 2022 yilning shu davriga nisbatan 22,4%ga oshdi. Bojxona tushumlarining eng ko‘p o‘sishi Surxondaryo (47,3%), Samarqand (39,0%), Toshkent (25,9%), Farg‘ona (19,2) va Jizzax (16,0%) viloyatlarida, Qoraqalpog‘iston Respublikasi (67,4%) va Toshkent (45,0%) shahrida kuzatildi.

Bojxona tushumlarining o‘sishi asosan tovarlar turlari bo‘yicha import hajmining o‘tgan yilning shu davriga nisbatan qariyb 26%ga oshgani, shu jumladan, transport uskunalari va uning butlovchi qismlari, texnik asbob-uskunalari, elektrotexnika va uning butlovchi qismlari, shuningdek, oziq-ovqat mahsulotlari bilan bog‘liq.

Davlat bojxona qo‘mitasi ma’lumotlariga ko‘ra, joriy yil boshidan 28 fevralga qadar tovarlar eksporti hajmi o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 3,1%ga oshgan. Eksportning o‘sishi Navoiy (129,0%), Andijon (46,9%), Sirdaryo (43,9%), Xorazm (38,0%) va Qashqadaryo (10,4%) viloyatlarida va Toshkent shahrida (3,5%) kuzatildi.

O‘zbekiston eksport hajmining o‘sishi oziq-ovqat mahsulotlari, sanoat tovarlari, kimyoviy moddalar va qishloq xo‘jaligi mahsulotlari eksportining o‘sish sur’atlari bilan izohlanadi.

Eksportning qisqarishi Farg‘ona (24,2%), Buxoro (20,3%), Toshkent (16,2%), Jizzax (12,9%), Samarqand (7,9%), Surxondaryo (7,4%) va Namangan (4,4) viloyatlari hamda Qoraqalpog‘iston Respublikasida (14,9%) qayd etildi.

Eksport hajmining kamayishi Buxoro viloyatida – paxta tolasining ichki bozorga yo‘naltirilishi va neft va neft mahsulotlari eksportining qisqarishi, Farg‘ona, Jizzax va Namangan viloyatlarida – ip-kalava eksportining qisqarishi, Toshkent viloyatida – metall va undan tayyorlangan mahsulotlar eksportining qisqarishi, Samarqand viloyatida – meva-sabzavot mahsulotlari va ip-kalava eksportini qisqarishi, Surxondaryo viloyatida – ip-kalava va oziq-ovqat mahsulotlari eksportini qisqarishi, Qoraqalpog‘iston Respublikasida esa – plastmassa va undan tayyorlangan mahsulotlar hamda ip-kalava eksporti qisqarishi bilan bog‘liq.

Joriy yilning 1 yanvaridan 28 fevraligacha bo‘lgan davrda tijorat banklari tomonidan berilgan kreditlar hajmi o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 41,3%ga oshdi.

Kreditlar berish hajmi Jizzax (122,6%), Sirdaryo (50,7%), Xorazm (45,9%), Qashqadaryo (38,5%) viloyatlarida va Toshkent shahrida (74,9%) sezilarli sezilarli darajada oshgani qayd etildi.

Tahlil qilinayotgan davrda O‘zbekiston Respublika tovar-xomashyo birjasida tuzilgan bitimlar hajmi 20,1%ga o‘sdi. Birja faoliyatining sezilarli o‘sishi Sirdaryo (102,0%), Qashqadaryo (72,4%), Samarqand (55,1%) va Surxondaryo (46,8%) viloyatlarida, Qoraqalpog‘iston Respublikasi (51,4%) va Toshkent (6,9%) viloyatlarida kuzatildi.

Ushbu hududlarda tuzilgan bitimlar hajmining o‘sishi paxta tolasi, bug‘doy uni, bug‘doy, suyultirilgan gaz, mineral o‘g‘it, texnik chigit, avtomobil benzini, dizel yoqilg‘isi, qurilish va maishiy materiallar, shakar, qora va rangli metallar prokati, polietilen va boshqa mahsulotlar savdosini ko‘paytirish hisobiga ta’minlanmoqda.

Tahlil qilinayotgan davrda 15 404 ta yangi xo‘jalik yurituvchi sub’yekt tashkil etildi, ularning eng ko‘pi Samarqand (1391), Qashqadaryo (1346), Farg‘ona (1340), Toshkent (1167), Xorazm (1059), viloyatlari va Toshkent (3012) shaharida ro‘yxatga olingan.

Muhammadjon Rashidov
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi

Maqolani ulashing

O'xshash yangiliklar