Мен давлат раҳбарининг бугунги Мурожаатномасини диққат билан тинглаб яна бир бор нозик муаммоларни, жумладан, камбағаллик масаласини кун тартибига очиқ кўтариб чиққанликларини гувоҳи бўлдим, дейди Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази директори Обид Хакимов.
Камбағалликни камайтириш бўйича комплекс ва ностандарт ёндашувлар зарурлигига эътибор берилди.
Камбағаллик - илгари Ўзбекистонда расмий даражада тан олинмаган энг оғриқли муаммолардан бири бўлиб келган, аммо бугунги кунда бу ҳақиқат очиқ тан олинмоқда.
Президент камбағаллик муаммосини бартараф этиш масаласига тўхталаркан, уни кредитлар, ижтимоий нафақалар ёки уй-жой билан тўлаш орқали ҳал қилиш мумкин эмаслигини таъкидлади. Бу муаммони ечишда таълим, соғлиқни сақлаш, ичимлик суви, энергетика ва йўл инфратузилмасидаги мураккаб масалаларни ҳал қилишимиз керак.
"Темир дафтар" реестрига тўғрисида гап кетганда, асосий мақсад - аҳолининг эҳтиёжманд гуруҳларини тўғри аниқлаш ва шу асосда манзилли ишларни ташкил этиш эҳтиёж мавжуд.
Бутун мамлакат бўйлаб ягона ижтимоий реестр ишга туширилади. Ушбу электрон тизим фуқароларни улар олиши мумкин бўлган ижтимоий имтиёзлар ва хизматларга самарали уланиши имконини беради.
Сирдарё вилоятида муваффақиятли синовдан ўтгандан сўнг тизим бутун Ўзбекистон бўйлаб амалга оширилиб, эҳтиёжманд фуқароларнинг ҳеч қайсиси эътибордан четда қолмаслигини таъминлаб беради.
Натижада, манзилли аниқланган контингент - кўп болали оилалар, ота-оналари қийин аҳволга тушиб қолган болаларни қўллаб-қувватлашга берилган эътибор давлат томонидан инсон манфаатлари биринчи ўринга қўйилганлигини аниқ кўрсатди.
Инсон қанчалик ҳимоясиз бўлса, унга қаратилган қўллаб-қувватлаш чоралари шунчалик кучли ва самаралироқ бўлади. Ишончим комилки, бу мантиқ коронавирус пандемияси пайтида ишлаган. Вируснинг Ўзбекистонга кириб келишидан анча олдин устувор вазифалар белгилаб қўйилган эди.
Айнан ҳозир жаҳондаги етакчи олимлардан бири бўлган Жон Ролснинг “Адолат назарияси”да келтирилган адолат шартномаси модели тўғрисидаги фикрларни таъкидлаш ўринли.
Роулз “Адолат – давлат институтларининг биринчи фазилати” деб ҳисоблайди. Шу билан бирга, у “адолатни тўғрилик" деб ҳисоблаган ҳолда, ижтимоий адолатга асосий эътиборни қаратади, яъни одамлар ўзларига нисбатан баҳо бергани каби, адолат масалаларини бошқа одамларга нисбатан ҳам баҳолаш мақсадга мувофиқ эканлигини англатади.
Айтиш мумкинки, сўнгги тўрт йилда амалга оширилган ислоҳотлар шуни кўрсатадики, Ўзбекистон ҳақиқатпарварлик ва адолат тушунчаларига мос келадиган давлат сиёсати моделини танлаган.
Яна бир таниқли олим Алфред Маршал таъкидлаганидек, иқтисодий тадқиқотларнинг асосий ва олий мақсади камбағалларга ёрдам беришдан иборатдир.
Обид Ҳакимов, Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази директори
Изоҳ қолдириш