Noyabr oyida O‘zbekistonda ishbilarmonlik faolligi ko‘rsatkichi mo‘’tadil darajada oshdi

Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan baholangan Ishbilarmonlik faolligi indeksi (IFI) 2020 yil noyabr oyida quyidagilarni tashkil etdi:

• 2020 yil oktyabr oyiga nisbatan – 1019 birlikni (o‘sish – 1,9%);
• 2019 yilning oktyabr oyiga nisbatan – 886 birlikni (pasayish – 11,4%).

O‘zbekistonda joriy yilning noyabr oyida ishbilarmonlik faolligi mo‘’tadil darajada oshdi. Ushbu o‘sish xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarning bank operatsiyalari bo‘yicha komponentning, shuningdek tovar belgilari bo‘yicha komponentning keskin oshganligi bilan izohlanadi.

1-rasm. 2020 yilning noyabr oyida IFI o‘tgan oyga nisbatan 1,9 foizga oshgan.

Komponentlar darajasida o‘zgarishlar bo‘lgan

2020 yilning oktyabr oyida Ishbilarmonlik faolligi indeksi o‘tgan oyga nisbatan 1,9 foizga oshib, 1019 birlikni tashkil etishi quyidagi komponentlar darajasidagi o‘zgarishlarga bog‘liq bo‘lgan:

• xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarning bank hisobvaraqalaridagi opreratsiyalar soni 1,1 foizga oshgan;
• faoliyat ko‘rsatayotgan xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar bo‘yicha komponent 1,1 foizga oshgan;
• tovar-xom ashyo birjasida xom ashyo sotib olish jadalligi 0,3 foizga kamaygan;
• tovar belgilari bo‘yicha komponent 47,0 foizga oshgan.

Hududlar kesimida Qoraqalpog‘iston Respublikasi eng yuqori o‘sish sur’ati qayd etilgan.

2020 yil noyabr oyida Ishbilarmonlik faolligi indeksi Toshkent viloyati (- 5,6%)dan tashqari respublikaning barcha hududlarida o‘tgan oyga nisbatan o‘sish kuzatilgan. Qoraqalpog‘iston Respublikasi (46,3%), Sirdaryo (40,3%), Qashqadaryo (39,7%), Buxoro (39,2%) va Surxondaryo (36,4%) viloyatlarida sezilarli darajada o‘sish kuzatilgan (2-rasm).

2-rasm. 2020 yil noyabr oyida hududlar kesimida ishbilarmonlik faolligi indeksi

Ishbilarmonlik faolligi indeksining o‘tgan oyga nisbatan mo‘’tadil darajadagi o‘sishiga qaramasdan, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning noyabr oyiga nisbatan oxirgi 5 oy ichida qayta tiklana olmayapti va 11,4 foizga kamayish kuzatilgan.

BANK HISOB VARAQALARI BO‘YIChA OPERATsIYaLAR

2020 yil noyabr oyida banklararo to‘lov operatsiyalari soni 4 280,3 ming tani tashkil etdi va oktyabr oyiga nisbatan 47,6 ming tranzaksiyaga (1,1%) oshgan. Shuningdek, o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 26,8 foizga sezilarli darajada kamayib ketgan.

Banklararo to‘lov operatsiyalari soni 8 ta hududda oshgan

2020 yil noyabrda respublikaning 8 ta hududida yuridik shaxslar o‘rtasidagi bank operatsiyalari soni o‘tgan oyga nisbatan oshgan. Xususan, sezilarli darajadagi o‘sish Qoraqalpog‘iston Respublikasi (7,7%), Farg‘ona (5,2%) va Namangan (4,8%) viloyatlarida kuzatilgan. 6 ta hududdan sezilarli darajadagi pasayish Jizzax (-6,4%), Buxoro (-2,9%) va Surxondaryo (-2,5%) viloyatlarida kuzatildi.

TOVAR-XOM AShYo BIRJASIDAGI FAOLLIK

2020 yilning noyabr oyida IFIning birja komponenti 0,9970 birlikni tashkil etdi va o‘tgan oyga nisbatan 0,3 foizga pasaydi. Ushbu komponentning pasayishi har bir bitim bo‘yicha sotib olingan tovarlar o‘rtacha jismoniy hajmining 4,9 foizga kamayishi bilan izohlanadi.

Noyabr oyi natijalariga ko‘ra Respublika tovar-xom ashyo birjasida 31 363 ta bitim imzolangan bo‘lib, oktyabr oyiga (30 086) nisbatan 1 277 ta bitimga (4,2 foizga) oshgan. Birjada tovarlar savdosi umumiy aylanmasi hajmi 2020 yil noyabr oyida 3 763,7 mlrd. so‘mni tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan oyga nisbatan 4,8 foizga pasaygan.

XO‘JALIK YuRITUVChI SUB’EKTLARNING FAOLLIGI

Faoliyat yuritayotgan xo‘jalik sub’yektlari bo‘yicha komponent 2020 yil noyabr oyida 1,0113 birlikni tashkil etib, o‘tgan oyga nisbatan 1,1 foizga oshganligini ko‘rsatadi.

2020 yil noyabr oyida faoliyat yuritayotgan xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar soni o‘tgan oyga nisbatan 6 248 taga ko‘payib, 510 258 tani (2020 yilning oktyabr oyida 503 217 ta) tashkil etdi.

Yirik tadbirkorlik bilan shug‘ullanuvchilar soni 13 taga oshgan

Hisobot davrida kichik korxonalar soni 405 019 tagacha yetib, o‘tgan oyga nisbatan 6 248 taga oshgan. Fermer xo‘jaliklari soni 101 493 tadan 102 273 tagacha (780 taga) ko‘paygan. Yirik tadbirkorlik bilan shug‘ullanayotgan sub’yektlar soni 2 966 tani tashkil etib, 2020 yil oktyabr oyiga nisbatan 13 taga oshgan.

BRENDLARNI RO‘YXATGA OLISh

2020 yil noyabr oyida savdo belgilari muhofazasi bo‘yicha biznes faolligi indeksi 1,4699 birlikni tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan oyga nisbatan 46,9 foizga oshgan. Joriy yilning noyabr oyida yuridik shaxslar tomonidan 122 ta tovar belgilari va tovar nomlari ro‘yxatga olingan.

Hududlarda IFI komponentlarining o‘tgan oyga nisbatan o‘zgarishi

Hududlarda IFI komponentlarining bazis davrga (yanvar 2019y.) nisbatan o‘zgarishi