Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi tomonidan baholangan Ishbilarmonlik faolligi indeksi (IFI) 2021 yilning iyul oydan 994 birlikni tashkil etib, o‘tgan oyga nisbatan o‘rtacha 0,6% ga kamaydi. O‘tgan oyga nisbatan ishbilarmonlik faolligi indeksining o‘rtacha pasayishiga qaramay, o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 25,1% o‘sishi qayd etildi.
IFI Komponentlar darajasida quyidagi o‘zgarishlar bo‘lgan
2021 yilning iyul oyda Ishbilarmonlik faolligi indeksi o‘tgan oyga nisbatan o‘rtacha 0,6% foizga pasaydi va 994 birlikni tashkil etishi quyIFIgi komponentlar darajasIFIgi o‘zgarishlarga bog‘liq bo‘lgan:
- xo‘jalik yurituvchi sub’yektlarning bank hisobvaraqalarIFIgi opreatsiyalar soni 7,9 foizga ko‘paydi;
- faoliyat ko‘rsatayotgan xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar bo‘yicha komponent 4,3 foizga oshdi;
- tovar-xom ashyo birjasIFI xom ashyo sotib olish jadalligi 0,7 foizga oshdi;
- tovar belgilari bo‘yicha komponent 11 foizga kamaygan.
Hududlar kesimida Qoraqalpog‘iston Respublikasida eng yuqori o‘sish sur’ati qayd etilgan.
2021 yil iyul oyida Ishbilarmonlik faolligi indeksi 8 ta hududda o‘tgan oyga (2021 yil iyun) nisbatan o‘sish kuzatilgan. Qoraqalpog‘iston Respublikasi (39,7%), Jizzax (36,4%), Toshkent (29,5%) viloyatlari va Toshkent shahrIFI (18,7%) sezilarli darajada o‘sish kuzatilgan (2-rasm).
Shu bilan birga Andijon (12,6 foiz), Qashqadaryo (12,3 foiz) va Surxondaryo (9,5 foiz) viloyatlarida o‘tgan oyga nisbatan sezilarli pasayish kuzatilgan.
BANK HISOB VARAQALARI BO‘YIChA OPERATsIYaLAR
2021 yil iyul oyIFI banklararo to‘lov operatsiyalari soni 4,504 mingtani tashkil etdi va 2021 yilning iyun oyiga nisbatan 386,7 ming tranzaksiyaga (7,9%) kamaydi.
Banklararo to‘lov operatsiyalari soni barcha hududlarda ko‘paydi.
2021 yil iyul oyIFI respublikaning barcha hududlarida, yuridik shaxslar o‘rtasidagi bank operatsiyalari soni o‘tgan oyga nisbatan kamaydi. Xususan, Surxondaryo (-14,0%), Andijon (-13,6%), Sirdaryo (-13,2%), Jizzax (-10,5%) va Toshkent (-10,4%) viloyatlarida sezilarli pasayish kuzatilgan.
TOVAR-XOM AShYo BIRJASIFIGI FAOLLIK
2021 yilning iyul oyida IFIning birja komponenti 1 0428 birlikni tashkil etdi. Bu o‘tgan oyga nisbatan komponentlar darajasining 4,3 foizga oshishini anglatadi, bu esa bitimlar sonining 22,5 foizga o‘sishi bilan izohlanadi. Shu bilan birga, har bir bitim bo‘yicha sotib olingan tovarlar o‘rtacha hajmi 13,9 foizga kamaydi.
Respublika tovar-xom ashyo birjasIFI tovarlar savdosi umumiy aylanmasi hajmi 2021 yil iyul oyIFI 4 854,1 mlrd. so‘mni tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan oyga nisbatan 17,1 foizga kamaydi.
XO‘JALIK YuRITUVChI SUB’EKTLARNING FAOLLIGI
Faoliyat yuritayotgan xo‘jalik sub’yektlari bo‘yicha komponent 2021 yil iyul oyIFI 1 0073 birlikni tashkil etib, o‘tgan oy darajasiga nisbatan 0,7 foizga oshdi. Ushbu ko‘rsatkich o‘tgan yilning mos davriga nisbatan 13,7 foizga oshgan.
Faoliyat ko‘rsatayotgan xo‘jalik yurituvchi sub’yektlar soni 2021 yilning iyun oyiga nisbatan 5 282 taga (561 360 ta) ko‘paydi va 566 642 tani tashkil etdi.
Yirik tadbirkorlik bilan shug‘ullanuvchi korxonalar soni 7 taga ko‘paydi
Hisobot davrIFI kichik korxonalar soni 450 155 tadan 454 975 taga ko‘paydi (4 820 taga ko‘paydi). Xo‘jaliklar soni 108 146 tadan 108 601 taga ko‘paydi (455 taga ko‘paydi). Faoliyat ko‘rsatayotgan yirik korxonalar soni 3 066 tani tashkil etdi, bu esa 2021 yilning iyun oyiga nisbatan 7 taga ko‘pdir.
BRENDLARNI RO‘YXATGA OLISh
2021 yil iyul oyida savdo belgilari muhofazasi bo‘yicha biznes faolligi indeksi 1,1102 birlikni tashkil etib, ushbu ko‘rsatkich o‘tgan oyga nisbatan 11,0 foizga o‘sgan. Joriy yilning iyul oyida yuridik shaxslar tomonidan 282 ta tovar belgilari va tovar nomlari ro‘yxatga olingan.
O‘zbekiston Respublikasi va uning hududlarida IFI komponentlarining o‘tgan oyga nisbatan o‘zgarishi
Hududlar |
IFI | Banklararo tranzaksiyalar bo‘yicha komponent | Tovar-xom ashyo birjasi bo‘yicha komponent | Xo‘jalik sub’yektlari bo‘yicha komponent | Tovar belgilari bo‘yicha komponent |
O‘zbekiston Respublikasi | ↓994 | ↓0,9209 | ↑1,0428 | ↑1,0073 | ↑1,1102 |
Qoraqalpog‘iston Respublikasi | ↑1397 | ↓0,8989 | ↑2,0000 | ↑1,0131 | ↑2,0000 |
Jizzax viloyati | ↑1364 | ↓0,8954 | ↑2,0000 | ↑1,0041 | ↑1,0000 |
Toshkent viloyati | ↑1295 | ↓0,8956 | ↑1,8022 | ↑1,0042 | ↑1,3158 |
Toshkent sh. | ↑1187 | ↓0,9404 | ↑1,5171 | ↓0,9894 | ↑1,1160 |
Xorazm viloyati | ↑1077 | ↓0,9234 | ↑1,2376 | ↓0,9965 | ↑1,3333 |
Sirdaryo viloyati | ↑1061 | ↓0,8675 | ↑1,1901 | ↑1,0048 | ↑2,0000 |
Buxoro viloyati | ↑1044 | ↓0,9517 | ↑1,0541 | ↑1,0063 | ↑2,2500 |
Navoiy viloyati | ↑1035 | ↓0,9008 | ↑1,2462 | ↑1,0051 | ↓0,0000 |
Farg‘ona viloyati | ↓999 | ↓0,9228 | ↑1,0912 | ↑1,0092 | ↓0,5714 |
Namangan viloyati | ↓983 | ↓0,8997 | ↓0,9338 | ↑1,0083 | ↑2,4286 |
Samarqand viloyati | ↓934 | ↓0,9049 | ↓0,9444 | ↑1,0145 | ↓0,5556 |
Surxondaryo viloyati | ↓905 | ↓0,8604 | ↓0,9334 | ↑1,0035 | ↓0,3333 |
Qashqadaryo viloyati | ↓877 | ↓0,9046 | ↓0,8494 | ↑1,0051 | ↓0,0000 |
Andijon viloyati | ↓874 | ↓0,8640 | ↓0,8098 | ↑1,0120 | ↓0,8333 |
O‘zbekiston Respublikasi va hududlarda IFI komponentlarining o‘tgan yilning mos davriga nisbatan o‘zgarishi
Hududlar |
IFI | Banklararo tranzaksiyalar bo‘yicha komponent | Tovar-xom ashyo birjasi bo‘yicha komponent | Xo‘jalik sub’yektlari bo‘yicha komponent | Tovar belgilari bo‘yicha komponent |
Respublika Uzbekistan | ↑1251 | ↑1,2005 | ↑1,1111 | ↑1,1370 | ↑4,5484 |
Buxoro viloyati | ↑1670 | ↑1,3825 | ↑1,6920 | ↑1,0886 | ↑9,0000 |
Toshkent sh. | ↑1646 | ↑1,2728 | ↑1,7184 | ↑1,7327 | ↑4,3913 |
Namangan viloyati | ↑1583 | ↑1,1040 | ↑1,7206 | ↑1,1507 | ↑8,5000 |
Toshkent viloyati | ↑1542 | ↑1,0823 | ↑1,9174 | ↑1,1198 | ↑5,0000 |
Sirdaryo viloyati | ↑1470 | ↑1,0454 | ↑2,0000 | ↑1,1113 | ↑2,0000 |
Surxondaryo viloyati | ↑1467 | ↑1,1108 | ↑2,0000 | ↑1,1284 | ↑1,0000 |
Jizzax viloyati | ↑1451 | ↑1,0729 | ↑2,0000 | ↑1,1153 | ↑1,0000 |
Xorazm viloyati | ↑1295 | ↑1,1209 | ↑1,3193 | ↑1,1598 | ↑4,0000 |
Farg‘ona viloyati | ↑1287 | ↑1,2559 | ↑1,1949 | ↑1,1357 | ↑4,0000 |
Qashqadaryo viloyati | ↑1204 | ↑1,1527 | ↑1,3059 | ↑1,2642 | ↓0,0000 |
Navoiy viloyati | ↑1173 | ↑1,2770 | ↑1,2325 | ↑1,0591 | ↓0,0000 |
Samarqand viloyati | ↑1135 | ↑1,1264 | ↑1,0783 | ↑1,1335 | ↑2,0000 |
Qoraqalpog‘iston Respublikasi | ↑1104 | ↑1,0704 | ↑1,0531 | ↑1,1288 | ↑2,0000 |
Andijon viloyati | ↑1085 | ↓0,9590 | ↓0,8960 | ↑1,0954 | ↑5,0000 |
Ruslan Abdullayev, Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi
Izoh qoldirish